Je kent het misschien wel: je hebt honderd ideeën, duizend interesses en voordat je het weet, ben je met allerlei projecten bezig. Maar ergens ontbreekt er een rode draad. Dat was precies mijn situatie voordat ik serieus aan de slag ging met NLP. Mijn leven ging alle kanten op. Evenementen, marketing, media, communicatie, psychologie… Alles leek interessant, en ik verzandde regelmatig van het een in het ander.
Het duurde even voordat ik besefte dat ik niet meer moest doen, maar juist minder. Alleen de juiste dingen. Hier begon mijn persoonlijke reis naar focus – een reis waarin NLP me enorm heeft geholpen.
Van bijzaak naar hoofdzaak (en weer terug)
Een van de momenten waarop ik besefte dat ik compleet de weg kwijt was qua focus, was toen ik besloot om audiovisuele apparatuur te kopen. Ik werkte destijds veel in marketing en gebruikte steeds meer beelden en video’s. Logisch dus om wat apparatuur aan te schaffen. Maar voor ik het wist, was ik een hele inventaris aan het opbouwen en begon ik zelfs met het verhuren van die apparatuur.
Leuk als bijzaak, dacht ik. Totdat die bijzaak ineens de hoofdzaak leek te worden.
Op een gegeven moment betrapte ik mezelf erop dat ik zelfs een floorplanner-cursus volgde om plattegronden voor woningen te leren inmeten. Toen dacht ik: "Waar ben ik mee bezig?" Het werd tijd om meer focus aan te brengen en mezelf serieus onder de loep te nemen.
Waarden inventariseren: hoe ik letterlijk alle kanten op ging
Een van de eerste dingen die ik deed, was werken met de waardenoefening uit NLP. Dit is een simpele, maar krachtige oefening waarbij je inventariseert wat je het allerbelangrijkst vindt in je leven en werk. Het idee is dat als je helder hebt wat je waarden zijn, je makkelijker keuzes maakt en focus houdt op de dingen die écht belangrijk voor je zijn.
Normaal gesproken komen mensen met een lijst van ongeveer 7 tot 10 waarden. In mijn geval? 56.
Ik schreef alles op een groot whiteboard. Het was een indrukwekkende lijst, maar ook een bevestiging van wat ik al vermoedde: ik ging letterlijk alle kanten op. Zelfs nadat ik de waarden groepeerde, zat ik nog steeds ruim boven de 20. Geen wonder dat ik me constant van het ene project naar het andere liet afleiden.
👉 Vraag jezelf eens af: Wat zijn jouw belangrijkste waarden? Als je die helder hebt, kun je makkelijker prioriteiten stellen.
Doelen stellen: het klinkt (en is misschien wel) saai, maar het werkt écht
Eerlijk is eerlijk: toen ik voor het eerst hoorde dat NLP veel aandacht besteedt aan doelen stellen, dacht ik dat het een beetje saai was. Maar het bleek een van de meest nuttige dingen die ik heb geleerd.
Doelen stellen hoeft geen uitgebreid verslag te zijn dat je helemaal uitschrijft. Weten wat je wilt is al een enorme stap. Vervolgens helpt het om je doelen te koppelen aan je waarden. Dat maakt het makkelijker om te bepalen wat prioriteit heeft.
Focus op het eindresultaat (en niet elke stap)
Ik gebruik vaak een metafoor om uit te leggen wat ik leerde over focus:
Stel dat je een gerecht maakt. Richt je je op elke zoutkorrel in elke fase? Of focus je op het eindresultaat: een mooi gerecht dat je blij maakt?
👉 Je bent in beide gevallen bezig met koken, maar de focus verschilt.
Wat NLP je leert, is om je te richten op de belangrijkste handelingen die bijdragen aan je einddoel. Dit noemen ze ook wel reverse engineering of retroplanning: je begint bij het eindresultaat en werkt terug naar het heden. Net zoals een doolhof makkelijker is als je vanaf de uitgang begint.
Voorbeeld:
- Einddoel: Een online training ontwikkelen.
- Stap terug: Wat is er nodig om die training klaar te hebben?
- Stap terug: Welke materialen heb ik nodig?
- Stap terug: Hoe plan ik tijd in om eraan te werken?
Waarom doelen stellen en waarden inventariseren een doorlopend proces is
Een belangrijk inzicht dat ik uit NLP heb gehaald, is dat je doelen stellen en waarden inventariseren niet één keer doet en daarna nooit meer. Mensen veranderen continu. Wat vandaag belangrijk voor je is, kan over een paar jaar anders zijn.
Daarom is het belangrijk om regelmatig je waarden en doelen opnieuw te bekijken. Ik doe dat nu meerdere keren per jaar, omdat het helpt om mijn focus te behouden en bij te sturen wanneer dat nodig is.
Eigenlijk stellen we elke dag doelen, zonder dat we het doorhebben.
- Als je naar beneden kijkt en ziet dat je twee schoenen aan hebt, heb je je doel gehaald om je schoenen aan te doen.
- Als je je dag begint met een kop koffie, is dat een klein doel dat je volbrengt.
Maar grotere doelen en prioriteiten vragen meer aandacht en planning. Het is dus de vraag: hoe kun je die grotere doelen beter aankleden?
Vragen om je doelen en prioriteiten te verhelderen
Hier zijn een paar vragen die je jezelf kunt stellen om meer grip te krijgen op je doelen en prioriteiten:
- Wat is écht belangrijk voor mij?
Niet alles kan tegelijk belangrijk zijn. Maak een lijst van je topwaarden en kijk welke projecten daarbij passen. - Wat is mijn einddoel?
Begin met het eindresultaat in gedachten. Vraag jezelf af hoe je wilt dat het eindproduct eruitziet. - Welke acties dragen het meest bij aan mijn doel?
Focus je op de belangrijkste handelingen, in plaats van op elke kleine stap. - Welke afleidingen kan ik elimineren?
Wat houdt je tegen om je doelen te bereiken? Denk aan sociale media, e-mails of te veel kleine taken.
Prioriteiten bepalen met de urgentie-impact-matrix
Een handige tool om je doelen en prioriteiten te bepalen, is de urgentie-impact-matrix. Dit model verdeelt je taken in vier kwadranten:
- Belangrijk en urgent – Taken die je direct moet doen (bijvoorbeeld deadlines).
- Belangrijk, maar niet urgent – Lange-termijntaken die vaak blijven liggen, maar wél essentieel zijn voor je groei (bijvoorbeeld een cursus volgen).
- Niet belangrijk, maar urgent – Taken die anderen belangrijk vinden, maar jou weinig opleveren (bijvoorbeeld onnodige vergaderingen).
- Niet belangrijk en niet urgent – Afleidingen die je kunt schrappen (zoals eindeloos scrollen op social media).
Er zijn talloze manieren om doelen te stellen en prioriteiten te bepalen
Doelen stellen is geen vastomlijnd proces. Iedereen doet het anders, en er zijn talloze manieren om prioriteiten te bepalen. Of je nu werkt met waarden, retroplanning, of de urgentie-impact-matrix – wat telt, is dat je de tijd neemt om helder te krijgen wat écht belangrijk voor je is.
Mijn persoonlijke reis naar meer focus heeft me geleerd dat je niet altijd meer hoeft te doen. Soms hoef je alleen maar de juiste dingen te doen.
Dus… waar ga jij vandaag je focus op richten?
