Je innerlijke criticus temmen
09 januari 2023 
in NLP
8 min. leestijd

Je innerlijke criticus temmen

Hoe NLP je kan helpen om negatief denken te overwinnen

De innerlijke criticus is een beest. Het heeft misschien geen klauwen of tanden, maar het kan je nog steeds diep verwonden. Als je vertrouwen ooit is aangetast door negatieve zelfpraat, of als je het gevoel hebt dat er nooit iets goed kan gaan - zelfs als het goed gaat - dan heb je waarschijnlijk op de een of andere manier te maken gehad met je innerlijke criticus. En als je bent zoals de meeste mensen, dan heb je al jaren met dit probleem te maken zonder te beseffen dat er een manier is om het beter te maken! Gelukkig is er hulp beschikbaar: NLP is een handig hulpmiddel dat kan helpen het beest in je te temmen.

Maar wat is NLP precies? En hoe werkt het? In dit artikel zullen we beide vragen onderzoeken, evenals hoe NLP kan worden gebruikt om zelfkritiek en negatief denken in het algemeen te overwinnen."

Ben je klaar om dat beest te temmen?

Dus je bent klaar om je innerlijke criticus te stoppen die je tegenhoudt. Je wilt af van de zelftwijfel, kritiek en negatieve gedachten die je al zo lang tegenhouden. Maar hoe?

Wie is dat beest eigenlijk?

Een innerlijke criticus is een deel van je persoonlijkheid dat je gedrag voortdurend in de gaten houdt en hard beoordeelt. De belangrijkste taak is om ons veilig te houden door ons in lijn te houden met onze waarden en ethiek, maar soms kunnen ze hyperkritisch of zelfs ronduit gemeen worden over de dingen die we doen of zeggen. Dit soort zelfkritiek kan schadelijk zijn omdat het leidt tot gevoelens van schaamte, verlegenheid en schuld - niet bepaald emoties die het leven leuk maken!

De vier signalen van het beest!

Iedereen heeft natuurlijk wel een interne criticus. En dat is maar goed ook. Hoe zouden we anders goed van fout kunnen onderscheiden. Dus die interne criticus is niet altijd verkeerd maar als het je regelmatig de volgende vier dingen oplevert, kun je afvragen of die interne criticus goed geleerd heeft om op een verstandige manier met je om te gaan. Hier zijn die vier dingen:

  • Je hebt het gevoel dat wat 'goed genoeg' is voor anderen, niet goed genoeg is voor jou.
  • Je hebt het gevoel dat anderen op een bepaalde manier superieur zijn aan jou, en daardoor vergelijk je jezelf voortdurend met hen.
  • Je bent altijd bezorgd over wat anderen van je denken en baseert beslissingen op de vraag of ze je keuzes zullen goed- of afkeuren.
  • Als er in het verleden iets misgaat, blijft je innerlijke criticus, in plaats van de verantwoordelijkheid te aanvaarden en vooruit te gaan, steeds opnieuw scenario's uitspelen waarin het resultaat anders had kunnen zijn als x maar anders was gedaan - of misschien zelfs beter dan het oorspronkelijk was gedaan!

Als een van deze beschrijvingen overeenkomt met de manier waarop je met jezelf omgaat, dan is het tijd om voor actie!

Wat veroorzaakt zelfkritiek?

Zelfkritiek is een aangeleerd gedrag dat kan worden veroorzaakt door ouders, leraren en anderen. Het komt vaak voort uit perfectionisme. Als je hoge eisen aan jezelf stelt, is het gemakkelijk om in een patroon van zelfkritiek te vervallen als je niet aan die eisen voldoet. Dit kan gebeuren als je denkt aan je fouten uit het verleden of aan je toekomstige doelen. Bijvoorbeeld:

  • Je denkt misschien terug aan een geval waarin iemand kritiek had op je werk en voelt je slecht over jezelf omdat je een fout hebt gemaakt.
  • Of misschien ben je bezorgd dat andere mensen de kwaliteit van je werk zullen beoordelen als ze het zien.

Als dit klinkt als iets wat je regelmatig overkomt, dan is NLP een geweldige tool om dat monster voor eens en voor altijd te stoppen.

De belangrijkste NLP technieken voor het overwinnen van negatief denken en het temmen van je innerlijke criticus

De eerste stap is het identificeren van je negatieve gedachten. Bijvoorbeeld, als je merkt dat je herhaaldelijk denkt "Ik ben een slechte vader of moeder," dan is dat een goede plek om te beginnen.

Vervolgens komt het herkaderen: in plaats van jezelf te zien als een slechte ouder(waardoor je je slecht gaat voelen), verander je het in iets positievers, zoals "Ik wil mijn ouderschapsvaardigheden :-) verbeteren." Het is belangrijk dat je je bij deze stap niet te veel laat meeslepen; bedenk gewoon iets dat beter klinkt dan wat er eerst stond en ga verder. Je streeft hier niet naar perfectie!

Nu je je denkpatronen ten goede hebt veranderd, is het tijd voor wat versterking door ze te oefenen in situaties in het echte leven waar ze relevant zijn. Hoe vaker je dit doet, hoe kleiner de kans dat die negatieve gedachten weer terugkomen!

Herkader je gedachten.

De eerste stap om je gedachten te veranderen is begrijpen dat je fouten mag maken. Je bent geen mislukkeling als je fouten maakt, en niemand verwacht dat je perfect bent. Kun je nu al direct doen!

Als je negatieve gedachten hebt over jezelf of je prestaties, probeer je dan af te vragen welk resultaat je wel wilt in plaats van je te richten op wat je niet wilt. Probeer te bedenken hoe je van deze ervaring kunt leren om je toekomstige prestaties in soortgelijke situaties te verbeteren.

De volgende keer dat die innerlijke criticus je begint uit te schelden met negatieve zelfpraat zoals "je bent echt een idioot" of "je zult nooit beter worden in X", geef jezelf dan toestemming om anders te denken door iets te zeggen als "ik mag fouten maken". Dit kan in het begin moeilijk zijn omdat dit soort uitspraken contra-intuïtief lijken als ze ons van kinds af aan zijn ingeprent (vooral als onze ouders kritisch zijn geweest), maar na verloop van tijd wordt het gemakkelijker en natuurlijker als onze hersenen hun reactiepatronen dienovereenkomstig aanpassen.

Zelfpraat.

Wat is zelfpraat?

Het is de innerlijke dialoog die we met onszelf voeren, die positief of negatief kan zijn. Het helpt ons door het leven te navigeren en beslissingen te nemen, maar het kan ons ook hinderen als onze gedachten niet meer helpen.

Hoe beïnvloedt zelfpraat ons vermogen om negatief denken te overwinnen?

Wanneer we kritisch zijn tegenover onszelf, daalt ons humeur en stijgt het stressniveau. Dit kan het voor ons moeilijk maken om ons te concentreren op iets anders in het leven. Hoe meer tijd je doorbrengt met negatief denken over jezelf, hoe moeilijker het voor je wordt om een gezond perspectief te behouden op elke situatie waarin je je bevindt - dit kan veranderingen op het werk inhouden of het uitproberen van nieuwe hobby's buiten het werk!. Dus start met positief praten tegen jezelf. Als weer eens denkt dat iets wel verkeerd zal aflopen, bedenk je dan dat het nog moet plaatsvinden en het ook goed af kan lopen. Tenzij je natuurlijk goed bent met een glazen bol :-)

Emoties zijn zo vluchtig. Ze duren maar 90 seconden!

Emoties zijn een manier van zijn. Emoties zijn gevoelens die positief of negatief kunnen zijn, zoals tevredenheid, opwinding, motivatie en vreugde. Het probleem is dat emoties gepaard gaan met overtuigingen over de emotie; dus als je een emotie hebt waarvan je denkt dat die slecht of beschamend is (zoals woede), is het waarschijnlijk dat je die in de toekomst vaker zult ervaren, omdat die overtuiging zichzelf versterkt.

Bijvoorbeeld: als iemand tegen me schreeuwt omdat ik iets verkeerd heb gedaan op het werk en schaam mij daarover (als ik denk dat dit betekent dat er iets mis is met me), dan maakt het niet uit hoeveel ze zich verontschuldigen of uitleggen waarom ze in de eerste plaats boos waren - mijn brein zal zich dit incident herinneren als "slecht", waardoor ik eerder geneigd ben slecht te reageren als zich in de toekomst soortgelijke situaties voordoen, omdat mijn brein geen ruimte laten voor nieuwe informatie (zoals weten dat andere mensen soms boos worden).

Focus op wat je wilt, niet op wat je niet wilt.

Een van de krachtigste manieren om je innerlijke criticus te temmen is je te richten op wat je wilt, niet op wat je niet wilt.

Het is gemakkelijk om verstrikt te raken in de negatieve dingen die gebeuren in ons leven en alle geweldige dingen die ook gebeuren te missen. Als we iets slechts zien gebeuren, gaan onze hersenen automatisch in overlevingsmodus en beginnen we ons zorgen te maken over hoe we kunnen voorkomen dat het in de toekomst weer gebeurt. Maar in plaats van je te concentreren op deze gedachten over wat er mis zou kunnen gaan, kun je je beter richten op alle positieve dingen die al om je heen gebeuren. Bijvoorbeeld:

  • Denk aan je vrienden en familie die om je geven - dit helpt je gedachten van negatieve gedachten af te houden.
  • Kijk naar foto's of schrijf iets anders op dat je gelukkig maakt (bijvoorbeeld bloemen).

Visualisatie.

Van visualisatie is al jaren bekend dat het kan worden gebruikt om prestaties te verbeteren. In de context van NLP houdt visualisatie in dat je je verbeelding gebruikt om mentale beelden te creëren die verband houden met je doelen. Wanneer je jezelf visualiseert dat je iets bereikt, creëer je positieve emoties en gevoelens die je motiveren om je doel te bereiken.

Een voorbeeld van een onderzoek dat laat zien hoe krachtig visualisatie kan zijn in het temmen van de innerlijke criticus en het overwinnen van negatief denken is een studie uitgevoerd door de Universiteit van Oost-Finland. In deze studie werden deelnemers gevraagd om een week lang dagelijks te visualiseren hoe ze de uitdagingen in hun leven aanpakten en hoe ze sterk en succesvol waren. De resultaten toonden aan dat deelnemers die de visualisatie-oefening deden, een significant lagere score hadden op tests die gemeten werden op negatief denken en een significant hogere score op tests die gemeten werden op zelfvertrouwen en mentale weerbaarheid. Dit suggereert dat visualisatie een krachtig hulpmiddel kan zijn bij het temmen van de innerlijke criticus en het overwinnen van negatief denken.

Visualisatie stelt je dan ook in staat een activiteit vooraf te oefenen en in te studeren, zodat wanneer het echt gebeurt, het niet zo stressvol of zenuwslopend voor je is. Als je bijvoorbeeld een belangrijke presentatie op je werk moet geven, maar je hebt geen vertrouwen in het spreken voor mensen (een veel voorkomende angst), dan kan het van tevoren oefenen met visualisaties helpen om alles soepeler te laten verlopen als het evenement eenmaal plaatsvindt.

Dissociatie.

Een van de meest effectieve NLP-technieken om negatief denken te overwinnen is dissociatie. Deze techniek kan je helpen om afstand te nemen van je gedachten en ze te zien als slechts gedachten, in plaats van als iets dat waar is over jou.

In een notendop houdt dissociatie in dat je een stap terug doet en jezelf vanuit een ander perspectief bekijkt - alsof je met enige afstand naar je leven kijkt. Je kunt je voorstellen dat je kijkt naar gebeurtenissen die zich voor je afspelen op een scherm in plaats van ze met je eigen ogen te bekijken; dit helpt om een aantal van de geassocieerde gevoelens van afstand nemen van wat er om ons heen gebeurt (zoals in het publiek zitten bij een prijsuitreiking) naar boven te halen. Als zodanig kan het nuttig zijn om ons te helpen los te komen van onze emoties - vooral wanneer we sterke emotionele reacties ervaren, zoals woede of verdriet, die het ons moeilijk maken om helder na te denken over wat er om ons heen gebeurt!

"Je hoeft niet perfect te zijn"

"Perfectionisme is de stem van de innerlijke criticus die ons vertelt dat we nooit goed genoeg zijn." - Brene Brown

De innerlijke criticus wil je doen geloven dat je niet kunt slagen, dat je mislukkingen op zichzelf al mislukkingen zijn. Hij vertelt je dat er iets mis is met wie je bent, en stimuleert de negatieve gedachten die ons ervan weerhouden actie te ondernemen.

Maar onthoud: Je hoeft niet perfect te zijn. En als het erop aankomt, zelfs als je acties niet perfect zijn (wat ze waarschijnlijk niet zullen zijn), dan weet je tenminste dat je het geprobeerd hebt - en deze kennis zal je kracht geven voor de volgende keer.

Dus ben je klaar om het beest te temmen...

Als je klaar bent om de het innerlijk beest te temmen, begin dan met het identificeren van de belangrijkste manieren waarop die zich manifesteert. Sla je jezelf omdat je niet goed genoeg bent? Heb je de gewoonte om jezelf neer te halen als dingen verkeerd gaan? Zijn er bepaalde situaties die diep van binnen een negatieve reactie oproepen? Als je eenmaal weet wat je zelfkritiek triggert, zal het gemakkelijker zijn om vast te stellen wanneer en waarom dit gebeurt, zodat je kunt werken aan het elimineren van deze triggers of ze te vervangen door iets positiefs. En natuurlijk kun je ook een NLP opleiding overwegen om nog meer in je kracht te komen staan.



Over de schrijver
Reactie plaatsen