Je focus is kapot. Dit is hoe je het met NLP repareert.

Hoe vaak begin je vol goede moed aan een taak, maar raak je toch afgeleid?
Je gaat zitten om aan een belangrijk project te werken, maar binnen een paar minuten ben je bezig met van alles behalve die taak. Je opent je telefoon, kijkt even op social media, en voor je het weet ben je twintig minuten verder.

Herkenbaar?

Je bent niet de enige. Focusverlies is een veelvoorkomend probleem. Niet omdat we lui zijn of een gebrek aan discipline hebben, maar omdat ons brein precies doet wat het altijd heeft gedaan: reageren op prikkels. Alleen zijn die prikkels tegenwoordig overal.

In deze blog leg ik uit waarom focusverlies geen persoonlijk falen is, hoe je brein werkt volgens het NLP-communicatiemodel, en hoe je je focus kunt versterken met slimme vragen en routines.

Waarom je focus tegenwoordig zo snel afgeleid is

Je focus is niet kapot. Het probleem is dat je brein perfect functioneert voor een wereld die allang niet meer bestaat.

Vroeger was het handig dat je brein constant scande op nieuwe prikkels. Dit beschermde je tegen gevaar, zoals roofdieren of andere bedreigingen. Maar in onze moderne wereld zijn de meeste prikkels geen levensbedreigende gevaren meer. In plaats daarvan zijn het meldingen op je telefoon, inkomende e-mails, of een collega die tussendoor iets vraagt.

Het probleem? Je brein herkent die prikkels nog steeds als belangrijk en wil er direct op reageren.

Vergelijk het met een overactieve bewakingscamera.
Je brein scant continu op beweging en geluid. Vroeger beschermde dit ons. Maar nu zorgt het ervoor dat we de hele dag door reageren op meldingen en afleidingen – ook als dat niet nodig is.

Het NLP-communicatiemodel: Hoe je brein prikkels verwerkt

Volgens het NLP-communicatiemodel krijg je per seconde ongeveer 11 miljoen prikkels binnen via je zintuigen (wat je ziet, hoort, voelt, ruikt en proeft). Maar slechts 5-9 eenheden daarvan bereiken je bewuste brein.

Je onbewuste brein filtert de rest weg en bepaalt welke prikkels belangrijk genoeg zijn om bewust op te reageren. Dit filterproces is noodzakelijk. Zonder deze filtering zou je overweldigd raken door alle informatie om je heen. WIl je een voorbeeld van hoe je iets wegfiltert? Kijk eens naar je neus?

Maar… dat gefilter is niet perfect. Als je bijvoorbeeld continu meldingen op je telefoon binnenkrijgt, leert je brein dat deze prikkels belangrijk zijn. Je onbewuste brein laat die meldingen vervolgens telkens door naar je bewuste aandacht, waardoor je steeds wordt afgeleid.

👉 Vraag jezelf af:

• Welke prikkels laat ik bewust of onbewust toe die mijn focus verstoren?
• Welke filters zou ik moeten aanpassen om mijn aandacht beter te richten?

Focusverlies in de praktijk

Laten we eens kijken naar een paar veelvoorkomende situaties waarin mensen focus verliezen:

1. Het "ik ben even snel iets aan het opzoeken"-probleem

Je pakt je telefoon om iets op te zoeken, en voordat je het weet ben je twintig minuten verder. Je hebt social media gecheckt, een paar berichten gelezen, maar bent vergeten waarom je je telefoon überhaupt oppakte.

 Hoe vaak gebeurt dit jou?

2. Het "alle taken voelen belangrijk"-probleem

Je maakt een to-do lijst, maar zodra je begint, weet je niet meer welke taak prioriteit heeft. Je springt van de ene taak naar de andere zonder echt iets af te maken.

 Hoe bepaal jij wat écht belangrijk is op je lijst? Of laat je je leiden door wat er op dat moment voorbij komt?

3. Het "ja, maar ik ben gewoon een multitasker"-probleem

Veel mensen denken dat ze goed kunnen multitasken. Maar in werkelijkheid spring je constant van de ene afleiding naar de andere. Dit kost enorm veel energie en verlaagt je productiviteit. Multitasking zou je in extremo zelfs kunnen zien als een verwoording voor 'ongeleid projectiel'. 

Hoe ziet focus eruit voor jou? (VAKOG-beschrijvingen)

Een krachtige manier om je focus te versterken is door je aandacht bewust te beschrijven volgens VAKOG. Dit staat voor:

• Visueel (V) – Wat zie en/of verbeeld je?
• Auditief (A) – Wat hoor en/of denk je?
• Kinesthetisch (K) – Wat voel en/of doe je?
• Olfactoir (O) – Wat ruik je?
• Gustatoir (G) – Wat proef je?

Praktisch voorbeeld van focus volgens VAKOG

Stel dat je aan een belangrijk project werkt. Hoe zou dat eruitzien volgens VAKOG?

• Visueel: Je ziet een opgeruimd bureau, met alleen de benodigde documenten open op je scherm. Als je denkt aan je project, zie je een helder plaatje van hoe het project er afgerond uitziet.
• Auditief: Je hoort rust, of zachte achtergrondmuziek die je helpt om in de flow te blijven. Je gedachten en stem klinken vriendelijk en motiverend.
• Kinesthetisch: Je voelt je ontspannen, maar alert. Je houding is comfortabel en stevig. Je typt op je laptop en bladert door wat papieren die bij je project horen.
• Olfactoir + gustatoir: Je geniet van kop verse koffie of thee terwijl je je werk doet.

👉 Vraag jezelf af: Hoe kun je je omgeving zo inrichten dat het je focus versterkt?

Routinevoorbeelden om je focus te versterken

Succesvolle mensen vertrouwen vaak op routines om hun aandacht te bewaken. Hier zijn drie voorbeelden van eenvoudige routines die je focus de hele dag door kunnen versterken:

Ochtendroutine

• Start met een korte ademhalingsoefening om je brein te kalmeren.
• Stel een intentie: "Wat wil ik vandaag bereiken?"
• Ruim je werkplek op om visuele ruis te verminderen.

Middagroutine

• Maak na de lunch een wandeling van 10 minuten om je brein te resetten.
• Stel prioriteiten voor de middag. Welke taak is nu het belangrijkst?
• Doe een korte stretch of ademhalingsoefening om fysiek en mentaal scherp te blijven.

Avondroutine

• Schrijf drie dingen op die je die dag hebt bereikt. Dit helpt je om met een positieve mindset de dag af te sluiten.
• Bereid je werkplek voor de volgende ochtend: ruim op, leg je spullen klaar.
• Sluit af met een ontspannende activiteit, zoals lezen of mediteren.

Focusproblemen zijn normaal. Maar je kunt ze oplossen.

Je focus is niet écht kapot. Het probleem is dat je brein perfect werkt zoals het altijd heeft gedaan: reageren op prikkels. Maar met de juiste vragen, bewust gebruik van VAKOG, en slimme routines kun je je aandacht terugwinnen.

De vraag is niet of je je focus kunt verbeteren. De vraag is hoe je dat doet.

Waar ga jij vandaag je aandacht op richten?