Hoe selectief luisteren je gesprekken saboteert (zonder dat je het doorhebt)
Een paar jaar geleden had ik een coachinggesprek met een klant die zich gefrustreerd voelde over de communicatie met haar collega’s. “Ze luisteren gewoon niet,” zei ze gefrustreerd. “Ik zeg wat ik bedoel, maar ze blijven hun eigen verhaal ophangen.”
Ik stelde haar één simpele vraag: “Luister jij eigenlijk écht naar hen?”
Ze keek me verbaasd aan, alsof ik haar betrapt had. En laten we eerlijk zijn—wie van ons herkent dat niet? We luisteren vaak door onze eigen filters en horen vooral wat in ons straatje past. Maar wat als je dat patroon kunt doorbreken en echt kunt luisteren? Het NLP-communicatiemodel biedt hier krachtige inzichten in.
Selectief luisteren: een onbewuste valkuil
Iedereen heeft een unieke manier van luisteren, gevormd door ervaringen, overtuigingen en voorkeuren. Wanneer je een gesprek voert, ben je vaak niet bezig met luisteren om te begrijpen, maar luisteren om te bevestigen. Je filtert informatie op basis van wat je al denkt te weten.
Dit gebeurt meestal onbewust. Je hersenen krijgen namelijk miljoenen prikkels per seconde, maar kunnen slechts een fractie daarvan verwerken. En hier komt het NLP-communicatiemodel om de hoek kijken.
Kort samengevat bestaat het model uit drie fasen:
- De externe realiteit: Alles wat je zintuigen waarnemen.
- De interne verwerking: Je brein filtert, vervormt en generaliseert informatie.
- De reactie: Hoe je naar buiten toe reageert op basis van die interne filtering.
Wat betekent dit concreet? Je hoort wat je verwacht te horen, niet per se wat er werkelijk wordt gezegd.
Hoe je brein je voor de gek houdt
Stel je voor dat je in een discussie zit met iemand die een andere mening heeft over werkethiek. Jij gelooft sterk in hard werken, terwijl de ander pleit voor een betere werk-privébalans. Wat gebeurt er in je hoofd?
Volgens het NLP-communicatiemodel gebruik je drie onbewuste filters:
- Weglatingen: Je negeert informatie die niet aansluit bij je overtuigingen. Bijvoorbeeld: je hoort alleen de argumenten die pleiten voor luiheid, niet de nuances in hun verhaal.
- Vervormingen: Je verdraait de boodschap. “Ze willen minder werken” wordt in je hoofd “ze zijn niet toegewijd.”
- Generalisaties: Je trekt snelle conclusies: “Mensen die minder werken, willen zich niet inzetten.”
Het resultaat? Een gesprek vol misverstanden, zonder echte verbinding.
De kracht van écht luisteren (en waarom het zó moeilijk is)
Echt luisteren vraagt om meer dan stil zijn terwijl de ander praat. Het betekent bewust je interne filters pauzeren en openstaan voor nieuwe perspectieven. Maar waarom is dat zo moeilijk?
- Ego speelt soms een rol: Je wilt gelijk hebben.
- Overbelasting van het brein: Je bent al bezig met je reactie.
- Angst voor verandering: Wat als hun mening wél hout snijdt?
Luisteren zonder oordeel vraagt om zelfbewustzijn en de bereidheid om je eigen aannames te bevragen.
Praktische NLP-tips om je luistervaardigheid direct te verbeteren
Goed nieuws: je kunt selectief luisteren doorbreken met een paar concrete technieken uit NLP. Hier zijn drie stappen die je direct kunt toepassen in je gesprekken:
1. Herken je filters (bewustwording is key)
Begin met jezelf deze vragen te stellen tijdens een gesprek:
- “Wat ben ik nu aan het aannemen over deze persoon?”
- “Luister ik echt of ben ik bezig met mijn antwoord?”
- “Welke informatie negeer ik?”
Door deze reflectie breng je je filters naar het bewuste niveau en creëer je ruimte voor andere perspectieven.
2. Gebruik het NLP ‘metamodel’ voor diepere vragen
Het NLP-meta-model helpt je om vage of gefilterde uitspraken te verduidelijken door gerichte vragen te stellen, zoals:
- “Wat bedoel je daar precies mee?”
- “Kun je een concreet voorbeeld geven?”
- “Hoe weet je dat zeker?”
Deze vragen dwingen jezelf (en de ander) om dieper te graven en weglatingen of vervormingen te corrigeren.
3. Parafraseer en spiegel
Een simpele, maar krachtige NLP-techniek: herhaal in je eigen woorden wat de ander heeft gezegd. Dit helpt je om te controleren of je écht begrijpt wat bedoeld wordt. Bijvoorbeeld:
Zij: “Ik vind dat we flexibeler moeten omgaan met werktijden.”
Jij: “Als ik je goed begrijp, zeg je dat vaste werktijden niet meer nodig zijn?”
Hierdoor geef je de ander ruimte om jou te corrigeren, indien nodig.
Wat je vandaag nog kunt doen om beter te luisteren
Je hoeft niet perfect te zijn om beter te luisteren. Begin klein en observeer jezelf in je volgende gesprek. Probeer deze simpele oefening:
- Stel jezelf als doel om minimaal drie vragen te stellen voordat je jouw mening geeft.
- Gebruik stilte als kracht—je hoeft niet altijd direct te reageren.
- Probeer eens bewust je eigen interne dialoog uit te schakelen en 100% op de ander te focussen.
Luisteren is als een spier die je kunt trainen—hoe vaker je het bewust oefent, hoe sterker het wordt.
Luisteren als superkracht: ben jij er klaar voor?
Het verschil tussen een oppervlakkig gesprek en een diepgaand, betekenisvol gesprek zit in je luistervaardigheid. Door je filters te herkennen en het NLP-communicatiemodel toe te passen, kun je jezelf openstellen voor nieuwe inzichten, betere relaties en een rijker begrip van de wereld om je heen.
Dus... luister je echt, of hoor je wat je wilt horen?
Jouw uitdaging: De volgende keer dat je in gesprek bent, stel jezelf die vraag eens. Je zult versteld staan van wat je mist als je écht gaat luisteren.
Ontdek de kracht van écht luisteren en versterk je zelfvertrouwen
In mijn vorige artikel bespraken we hoe selectief luisteren je gesprekken kan beïnvloeden en hoe het NLP-communicatiemodel je helpt om effectiever te communiceren. Maar wist je dat dezelfde principes die je luistervaardigheid verbeteren, ook een directe impact kunnen hebben op je zelfvertrouwen?
De link tussen luisteren en zelfvertrouwen
Wanneer je actief en open luistert, zonder te filteren op basis van je eigen overtuigingen, creëer je ruimte voor authentieke interacties. Dit niet alleen versterkt je relaties met anderen, maar bouwt ook aan je eigenwaarde. Door écht te luisteren:
- Vergroot je je empathie, wat leidt tot diepere connecties.
- Ontwikkel je een beter begrip van verschillende perspectieven, wat je zelfverzekerder maakt in sociale situaties.
- Versterk je je communicatievaardigheden, wat direct bijdraagt aan een positiever zelfbeeld.
Doe mee aan onze GRATIS 30 Dagen Zelfvertrouwen Challenge
Ben je klaar om zowel je luistervaardigheid als je zelfvertrouwen naar een hoger niveau te tillen? Onze 30 Dagen Zelfvertrouwen Challenge biedt je de tools en technieken om dit te bereiken. In deze challenge ontdek je onder andere:
- De bewezen psychologie achter zelfvertrouwen.
- Dagelijkse oefeningen die je zelfvertrouwen direct versterken.
- Technieken om negatieve gedachten om te zetten in positieve actie.
- Hoe je assertief kunt zijn zonder agressief over te komen.
Deze challenge is ontworpen om je stap voor stap te begeleiden naar een sterker zelfbeeld en effectievere communicatie. Of je nu moeite hebt om je mening te uiten tijdens vergaderingen, sociale situaties ongemakkelijk vindt, of gewoon meer uit jezelf wilt halen—deze challenge is voor jou.
Wat kun je verwachten na 30 dagen?
Je deelt je ideeën met overtuiging tijdens vergaderingen.
- Je voert zelfverzekerd salarisonderhandelingen.
- Je start en leidt gesprekken op sociale gelegenheden zonder angst.
- Je presenteert zonder overmatige stress en krijgt complimenten over je natuurlijke uitstraling.
Meld je vandaag nog aan
Zelfvertrouwen is een vaardigheid die je kunt ontwikkelen, en wij zijn hier om je daarbij te helpen. Doe mee met onze gratis 30 Dagen Zelfvertrouwen Challenge en ontdek hoe je met praktische NLP-technieken je zelfvertrouwen kunt vergroten.
Klik hier om je aan te melden.
Laten we samen werken aan een zelfverzekerder en effectiever communicatief leven.
