Vaak hoor ik :”Ik ben wel perfectionistisch.” of “Ik ben nu eenmaal een perfectionist.” “Niets bijzonders “, zal je denken. Dat denk ik ook. En toch kom je ze regelmatig tegen en weet ik zeker dat jij ze ook kent of jezelf erin herkent.
Als je zo eens nadenkt over de uitspraak :”Ik ben nu eenmaal een perfectionist”, lijkt het alsof iemand een goede eigenschap van zichzelf benoemt en soms is dat ook zo. Een schilder die na afloop van een intense schilderpartij naar zijn schilderij kijkt om vervolgens een schreeuw van afkeuring te slaken en zijn schilderij weg te gooien om vervolgens de volgende dag weer opnieuw te beginnen na een goede nachtrust, streeft op een gezonde manier naar perfectie.
Maar er zijn ook anderen die zichzelf en vaak anderen het leven, netjes gezegd, zuur maken. Deze categorie mensen heeft vaak last van negatieve gedachten en nare gevoelens en in het ergste geval doet hij/zij alles om zich maar niet “shit” te voelen. Diep van binnen voelen ze zich waardeloos, niet geliefd en vooral altijd falend. Ze vechten voortdurend om deze gedachten en bijbehorende gevoelens maar niet te hebben en, vervelend, genoeg, met als resultaat dat ze de lat erg hoog voor zichzelf leggen en falen geen optie is. Immers niet slagen zorgt ervoor dat ze al deze nare gevoelens en gedachten krijgen. Het probleem is vaak dat dit soort gedrag zo is ingeslepen dat de meeste perfectionisten niet meer weten waarom ze doen waarom ze zo doen en dat ze vaak de verkeerde oplossing hebben gekozen.
Het probleem is, wanneer de perfectionist de lat maar hoger blijft leggen, de kans steeds groter wordt dat je niet boven de lat uitkomt en dus de resultaten frequent tegenvallen en dat is exact hetgeen de perfectionist probeert te vermijden. De ideale perfectionist zal zich dan ook dagen lang om de oren slaan met de tegenvallende resultaten om vervolgens de lat nog hoger te leggen en nog meer te streven naar perfectie.
Een perfectionist heeft over het algemeen een lage eigendunk en kijkt vaak op een negatieve manier naar zichzelf en ze neigen om vaker om naar hun mislukkingen te kijken dan zich goed te voelen bij hun successen. Dus ook al halen ze het meeste doelen die ze zichzelf opleggen, focussen ze zich op waar ze zich mislukt voelen.
Door de hoge eisen die ze aan zichzelf stellen, beschouwen perfectionisten, over het algemeen, de prestaties die ze leveren als normaal. Immers wanneer je streeft naar perfectie zijn “normale” resultaten niet echt noemenswaardig. Ze vinden het letterlijk niet de moeite waard en wanneer een ander ze een compliment geeft, leggen ze vaak uit dat het niets voorstelde.
Herkenning? Dan hier nog wat vragen die je helpen een perfectionist te herkennen.
- Maak je je zorgen over dat dingen niet zo kunnen lopen als dat je wilt?
- Ben je bang om een fout te maken?
- Vergelijk je jezelf vaak met anderen?
- Als je eens een keer je doel niet haalt, wordt je dan boos op jezelf . Zelfs als je het net niet hebt gehaald?
- Leg je de lat erg hoog voor je zelf?
- Focus je meer op de fouten die maakt of focus je meer op wat je bereikt hebt?
- Stel je hoge eisen aan mensen om je heen en voldoen ze vaker niet dan wel aan je eisen?
Herkenning, wat nu.
Belangrijk is om je zelf niet als een perfectionist te beschouwen maar op zoek te gaan naar de onderliggende gevoelens en hoe je denkpatronen zijn. Tegelijkertijd is het belangrijk om je perspectief te veranderen. Is het werkelijk “verschrikkelijk” als je iets niet op tijd af hebt, of vergaat de wereld als je eens een fout maakt.
In NLP zijn er verschillende technieken die je helpen om je rust weer terug te krijgen en de wereld weer in het juiste perspectief te zien en een goed gevoel te hebben. Ik weet dat dit voor de gemiddelde perfectionist, perfect in de oren klinkt. De perfecte oplossing? Die bestaat niet maar een goede oplossing is om NLP te leren in onze NLP Practitioner.
